ئېلىم – سېتىم \ ئۆسۈملۈك مۇئامىلە
2§. ئۆسۈملۈك مۇئامىلە (رىبا) 1. ئۆسۈملۈك مۇئامىلىنىڭ ماھىيىتى ئۆتنە – يېرىم مۇئامىلىسى، دىرنى قايتۇرغاندا ئۇنىڭ بەلگىلىك نىسبىتى بويىچە ئارتۇق تۆلەش شەرتى بىلەن ئېلىپ بېرىلسا، ئۇ مۇئامىلە ئۆسۈملۈك مۇئامىلە، دىرنىڭ ئارتۇقى ئۆسۈم، دىرنىڭ ئۆزى (پۇل ياكى ئاشلىق) جازانە بولىدۇ. قۇرئان كەرىمدە بۇ ئۈچ تۈرلۈك ئاتالغۇ رىبا «الربا/الربوا» كەلىمىسى بىلەن ئىپادىلىنىدۇ[1]. بۇ كەلىمە ئۆسمەك، زىيادە بولماق، چوڭايماق،… داۋامىنى ئوقۇش
كېلىشىم ۋە توختام \ تىجارەت بىلەن ئۆسۈملۈك مۇئامىلىنىڭ پەرقى
5. تىجارەت بىلەن ئۆسۈملۈك مۇئامىلىنىڭ پەرقى تىجارەتتە پۇل بىلەن مال ياكى پۇل بىلەن خىزمەتتىن ئىبارەت پەرقلىق ئىككى نەرسە، ساتقۇچى بىلەن ئالغۇچىنىڭ ئۆزئارا رازىلىشىپ كېلىشىشى بىلەن ئالماشتۇرۇلىدۇ. ئۆسۈملۈك مۇئامىلىدە پۇل بىلەن پۇل ياكى ئوخشاش ئىككى نەرسە بەرگۈچى بىلەن ئالغۇچىنىڭ ئۆزئارا رازىلىشىپ كېلىشىشى بىلەن ئالماشتۇرۇلىدۇ. بۇ ئىككى تۈرلۈك كېلىشىمنىڭ ئىككىلىسىدە ئۆزئارا رازىلىشىش مەۋجۇت بولسىمۇ، لېكىن ئۇلارنىڭ ئوبيېكتى… داۋامىنى ئوقۇش
كېلىشىم – توختام
1§. ئېلىم – سېتىم ۋە تىجارەت 1. ئېنىقلىمىسى ئېلىم – سېتىم، بىر تەرەپ مالنى تاپشۇرۇپ بېرىپ ياكى پۈتۈشكەن خىزمەت (ئىش)نى تاپشۇرۇپ بېرىپ پۇلىنى ئېلىش، يەنە بىر تەرەپ مالنى ياكى پۈتۈشكەن خىزمەت (ئىش)نى تاپشۇرۇپ ئېلىپ پۇلىنى تۆلەش ھەرىكىتىدۇر[1]. بازاردىن ئېھتىياجلىق نەرسىلەرنى سېتىۋېلىش، باققالدىن مېۋە – چىۋە،… داۋامىنى ئوقۇش
تەنھەرىكەت ۋە مۇسابىقە
VIII تەنھەرىكەت ۋە مۇسابىقە ئاللاھ تائالا مۇنداق دەيدۇ: ﴿قَالُواْ يَٰٓأَبَانَا مَالَكَ لَا تَأۡمَ۬نَّا عَلَىٰ يُوسُفَ وَإِنَّا لَهُۥ لَنَٰصِحُونَ ١١ أَرۡسِلۡهُ مَعَنَا غَدٗا يَرۡتَعۡ وَيَلۡعَبۡ وَإِنَّا لَهُۥ لَحَٰفِظُونَ ١٢﴾ «شۇنىڭ بىلەن ئۇلار ئاتىلىرىنىڭ يېنىغا كېلىپ مۇنداق دېدى: «ئى ئاتىمىز! ساڭا نېمە بولدىكىن يۇسۇف توغرۇلۇق بىزگە ئىشەنمەيسەن؟ ھالبۇكى، بىز ئۇنىڭغا راستتىنلا كۆيۈنگۈچى كىشىلەرمىز. ئەتە ئۇنى بىز بىلەن… داۋامىنى ئوقۇش
ئەدەبىيات – سەنئەت \ ناخشا – مۇزىكا
4. ناخشا – مۇزىكا ئەرەبچىدە ناخشا ۋە ناخشا ئېيتىش غىنائـ «الغناء» كەلىمىسى بىلەن ئىپادىلىنىدۇ. لۇغەت كىتابلىرىدا غىنائـ كەلىمىسى – قاپىيىلىك سۆزلەرنى ئاھاڭغا سېلىپ ئېيتىش، شۇنداق ئېيتىلغان سۆز دېگەن شەكىلدە ئىزاھلىنىدۇ. مۇزىكا (موسيقا) – چالغۇ ئەسۋابلىرى بىلەن مۇئەييەن قائىدىلەر دائىرىسىدە ئىجرا قىلىنغان تەسىرلىك ۋە مەنىلىك ئاۋازدىن ئىبارەتتۇر[1]. ناخشا ئېيتىش، مۇزىكا چېلىش ۋە ئۇلارنى ئاڭلاش توغرىسىدا قۇرئان… داۋامىنى ئوقۇش
ئەدەبىيات – سەنئەت \ كۈلكە – چاقچاق
3. كۈلكە – چاقچاق ئاللاھ تائالا ئىنساننى چارچاش، ئۇخلاش، كۈلۈش، يىغلاش قاتارلىق ئالاھىدىلىكلەر بىلەن ياراتقان[1]. بۇنىڭ بىلەن بىرلىكتە ئۇنى ئۆز تۇرمۇشىنى قامداش، ئېھتىياجلىرىنى ھەل قىلىش ۋە مەسئۇللۇقىدىكى باشقا ئىنسانلارنىڭ ھالىدىن خەۋەر ئېلىش ئۈچۈن ئىشلەشكە بۇيرۇغان[2]. شۇنىڭ ئۈچۈن ئىنسان داۋاملىق ئويلايدۇ، تەپەككۇر قىلىدۇ، پىلانلايدۇ ۋە ئىشلەيدۇ[3]. ئۇ، بۇ مۇشەققەتلىك ھاياتىدا چارچايدۇ، سۆيۈنىدۇ ۋە قايغۇرىدۇ. چارچىغاندا ئارام… داۋامىنى ئوقۇش
ئەدەبىيات – سەنئەت \ كىنو ۋە تىياتىر
2 – كىنو ۋە تىياتىر كىنو – كۆرگۈچىلەرنىڭ ئالدىدىكى ئېكراندا تەسۋىرلەنگەن ھەرىكەتلىك سۈرەتلەردۇر. بۇنىڭ سېنارىيەسىنى يېزىش، فىلىمگە ئېلىش، قويۇش قاتارلىق ئىشلار بىلەن شۇغۇللىنىش سەنئىتى كىنوچىلىق دەپ ئاتىلىدۇ. تىياتىر – ئارتىستلارنىڭ رول ئېلىشى بىلەن سەھنىدە كۆرسىتىش ئۈچۈن تەييارلانغان ھېكايەدىن ئىبارەتتۇر. بۇنىڭ سېنارىيەسىنى يېزىش، رول ئېلىپ ئويناش ۋە قويۇش سەنئىتى تىياتىرچىلىق دەپ ئاتىلىدۇ[1]. ئەسلىدە كىنوچىلىق ۋە تىياتىرچىلىق… داۋامىنى ئوقۇش
قۇرئاندا ئىبلىس
قۇرئاندا ئىبلىس 1 – سەجدە ئەمرى وَإِذۡ قَالَ رَبُّكَ لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ إِنِّي خَٰلِقُۢ بَشَرٗا مِّن صَلۡصَٰلٖ مِّنۡ حَمَإٖ مَّسۡنُونٖ . فَإِذَا سَوَّيۡتُهُۥ وَنَفَخۡتُ فِيهِ مِن رُّوحِي فَقَعُواْ لَهُۥ سَٰجِدِينَ «رەببىڭ ئۆز ۋاقتىدا پەرىشتىلەرگە مۇنداق دېگەن ئىدى: «مەن سېسىق قارا پاتقاقتىن شەكىللەنگەن قۇرۇق لايدىن ئىنسان يارىتىمەن. مەن ئۇنىڭغا شەكىل بېرىپ، ئىچىگە روھىمدىن پۈۋلىگەن چېغىمدا ئۇنىڭغا سەجدە قىلىڭلار»… داۋامىنى ئوقۇش
ئەدەبىيات – سەنئەت
ئەدەبىيات – سەنئەت ئەدەبىيات – تىل ۋاسىتىسى ئارقىلىق ئىجتىمائىي تۇرمۇشتىكى كۈرەشلەرنى ئوبرازلىق ئىپادىلەيدىغان سەنئەت بولۇپ، سەھنە ئەسىرى، شېئىر، ھېكايە ۋە نەسرىي ئەسەرلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ[1]. سەنئەت – ئوبراز يارىتىش ئارقىلىق رېئاللىقنى ئەكس ئەتتۈرىدىغان، رېئاللىققا قارىغاندا تىپىك خۇسۇسىيەتلەرگە ئىگە بولغان بىر خىل ئىجتىمائىي ئىدېئولوگىيە بولۇپ، ئەدەبىيات بىلەن بىرلىكتە رەسساملىق، نەققاشلىق، بىناكارلىق، مۇزىكا، ئۇسسۇل، تىياتىر، كىنو… داۋامىنى ئوقۇش
ئىلىم – پەن \ ئۆگىنىشنىڭ سەۋەبلىرى ۋە ئىلىم يۇرتلىرى
6§. ئۆگىنىشنىڭ سەۋەبلىرى 1. ھۆرمەتنى ساقلاش ئاللاھ تائالا مۇنداق دەيدۇ: ﴿وَلَقَدۡ كَرَّمۡنَا بَنِيٓ ءَادَمَ وَحَمَلۡنَٰهُمۡ فِي ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِ وَرَزَقۡنَٰهُم مِّنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ وَفَضَّلۡنَٰهُمۡ عَلَىٰ كَثِيرٖ مِّمَّنۡ خَلَقۡنَا تَفۡضِيلٗا ٧٠﴾ «شۈبھىسىزكى، بىز ئادەم ئەۋلادىنى ھۆرمەتلىك قىلدۇق. ئۇلارنى قۇرۇقلۇقتا ۋە دېڭىزدا توشۇدۇق. ئۇلارغا پاك رىزىقلارنى بەردۇق. ئۇلارنى نۇرغۇن مەخلۇقاتىمىزدىن ئۈستۈن قىلدۇق»[1]. ئاللاھ تائالا بۇ ئايەتتە ئەر – ئايال… داۋامىنى ئوقۇش