قۇرئاندا نۇھ ئەلەيھىسسالام
نۇھ ئەلەيھىسسالام «بىز نۇھنى قەۋمىگە ئەلچى قىلىپ ئەۋەتتۇق. نۇھ ئۇلارنىڭ ئىچىدە ئەللىك يىل كەم مىڭ يىل تۇردى. ئاندىن ئۇلارنى توپان ھالاك قىلدى. ئۇلار بۇ ئەسنادا زۇلۇملىرىنى داۋاملاشتۇرماقتا ئىدى»-(29-سۈرە ئەنكەبۇت، 14- ئايەت). ۋەزىپىسى: «بىز نۇھنى قەۋمىگە ئەلچى قىلىپ ئەۋەتتۇق، «قەۋمىڭگە ئەلەملىك ئازاب كېلىشتىن ئىلگىرى ئۇلارنى ئاگاھلاندۇرغىن» دېدۇق. نۇھ ئېيتتى: «ئى قەۋمىم! مەن سىلەرگە ئەۋەتىلگەن ئاشكارا ئاگاھلاندۇرغۇچىمەن.… داۋامىنى ئوقۇش
ۋەتەننى سۆيۈش ۋە ئىمان
سۇئال: «ۋەتەننى سۆيۈش ئىماندىندۇر» دېگەن سۆز ھەدىسمۇ؟ ھەدىس بولسا سەھىھ (توغرى)مۇ؟ جاۋاب: «ۋەتەننى سۆيۈش ئىماندىندۇر» دېگەن رىۋايەت ئەلىيۇل قارىنىڭ «ئەسرارۇل مەرفۇئە» ناملىق ئەسىرىدە تىلغا ئېلىنىدۇ. ئۇ، بۇ رىۋايەت ھەققىدە مۇنداق مەلۇماتلارنى بېرىدۇ: زەركەشى: «مەن بۇ رىۋايەتنىڭ مەنبەسىنى تاپالمىدىم» دەيدۇ. سەفاۋىي: «بۇ رىۋايەتنىڭ قەيەردىن كەلگەنلىكى نامەلۇم» دەيدۇ. سېھاۋىي: «مەن بۇ رىۋايەتنىڭ مەنبەسىنى تاپالمىدىم، ئەمما ئۇنىڭ مەنىسى… داۋامىنى ئوقۇش
تۇمار قانداق پەيدا بولغان، دىنىمىزدا دەلىلى بارمۇ؟
سۇئال: ئايەت، دۇئا ياكى ئىلاھى تېكىستلەر يېزىلغان پۈتۈكلەرنى ياكى تۇمار دېگەندەك نەرسىلەرنى بويۇنغا ئېسىشنىڭ دىنىمىزدا بىر دەلىلى بارمۇ؟ جاۋاب: خەلقىمىز ئارىسىدا كۆز تېگىش، تىل تېگىش، بالايىئاپەت ۋە جىن-شەيتانلاردىن ساقلايدۇ دېگەن ئېتىقاد بىلەن قەغەز پارچىلىرغا ھەرخىل دۇئا ۋە ئايەتلەرنى يېزىپ، ئۈچ بۇرجەك رەختنىڭ ئىچىگە پۈتۈپ بويۇنغا ئېسىۋالىدىغان ياكى يېنىدا ئەتىۋارلاپ ساقلايدىغان ئىش بار. بۇنداق ئۈچ بۇرجەك… داۋامىنى ئوقۇش
ئاللاھتىن ئاللاھقا پاناھلىنىش؟
سۇئال: بىز شەيتاندىن، ئەسكى كىشىلەردىن ۋە ھەر خىل رەزىللىكلەردىن ئاللاھقا پاناھلىنىمىز، بۇنى چۈشىنىمەن. ئەمما بىز نېمىشقا ئاللاھتىن ئاللاھقا پاناھلىنىمىز؟ بۇنداق دۇئا بارمۇ؟ رەسۇلۇللاھ شۇنداق دۇئا قىلغانمۇ؟ جاۋاب: شۇنداق، رەسۇلۇللاھنىڭ مۇنداق بىر دۇئاسى بار: اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِرِضَاكَ مِنْ سَخَطِكَ وَأَعُوذُ بِمُعَافَاتِكَ مِنْ عُقُوبَتِكَ وَأَعُوذُ بِكَ مِنْكَ «ئى ئاللاھ! غەزىپىڭىدىن رازىلىقىڭغا، جازايىڭدىن مەغپىرىتىڭگە ۋە سەندىن ساڭا… داۋامىنى ئوقۇش
ئەنفال سۈرىسىنىڭ 60 – ئايىتىنى قانداق چۈشىنىمىز؟
سۇئال: ئەنفال سۈرىسىنىڭ 60-ئايىتىدە ئاللاھ، جەڭ ئۈچۈن كۈچ-قۇۋۋەت ۋە ئۇرۇش ئاتلىرى تەييارلىشىمىزنى بۇيرۇيدۇ. ھازىر ئۇرۇشلاردا ئات ئىشلىتىلمىگەنلىكى ئۈچۈن بۇ بۇيرۇقنىڭ ئۆتمۈشكە ئائىت ئىكەنلىكىنى، ھازىر ئەمەل قىلمىسىمۇ بولىدىغانلىقىنى دېگەنلەر بار، ھەتتا بەزىلەر مۇشۇنداق ئايەتلەرگە ئاساسلىنىپ قۇرئاننىڭ شۇ تارىخقا ئائىت كىتاب ئىكەنلىكىنى ئىلگىرى سۈرىدۇ. راستىنلا بۇ ئايەت شۇ تارىخقىلا ئائىتمۇ، ھازىر ئىناۋەتسىزمۇ، بۇ ئايەتنى قانداق چۈشىنىمىز؟ جاۋاب:… داۋامىنى ئوقۇش
ئۆلۈم پەرىشتىسىمۇ ياكى ئەزرائىلمۇ؟
سۇئال: ئۆلۈم پەرىشىتىسىنىڭ ئىسمى «ئەزرائىل»مۇ، بۇ ئىسىم قۇرئاندا ياكى ھەدىسلەردە تىلغا ئېلىنامدۇ؟ جاۋاب: قۇرئان كەرىمدە ۋە ھەدىسلەردە ئەزرائىل دېگەن ئىسىمنى ئۇچرىتالمايمىز. ئەڭ كۈچلۈك ئېھتىمال بۇ سۆز ئەسلى ئىبرانىچە بولۇپ (يەھۇدى دىنى ئۆلىمالىرىغا ئائىت ئەسەرلەردە ئوندىن كۆپ ئۆلۈم پەرىشتىسىنىڭ ئىسمى تىلغا ئېلىنىدۇ، بۇلارنىڭ بىرىسى ئەزرائىلدۇر)، يەھۇدىلىكتىن ئىسلامغا ئۆتكەن كەئبۇل ئەھبار ۋە ۋەھب ئىبنى مۇنەببەھكە ئوخشاش شەخسلەرنىڭ… داۋامىنى ئوقۇش
قانداق بولساڭلار شۇنداق باشقۇرىلىسىلەر ھەدىسى توغرىمۇ؟
«قانداق بولساڭلار شۇنداق باشقۇرىلىسىلەر» دېگەن سۆز ھەدىسمۇ؟ ھەدىس بولسا سەھىھمۇ؟ جاۋاب: «قانداق بولساڭلار شۇنداق باشقۇرىلىسىلەر (كَمَا تَكُونُوا يُوَلَّى عَلَيْكُمْ)» سۆزى ئاساسلىق (ئالتە) ھەدىس مەنبەلىرىدە، ھەمدە باشقا ھەدىس مەنبەلىرىدىمۇ تىلغا ئېلىنىدۇ. مەسىلەن بۇ رىۋايەت مۇنۇ مەنبەلەردە تىلغا ئېلىنىدۇ: (ئەجلۇنىي، كەشفۇل خافا، 2 : 126-127 (1997)؛ مۇناۋىي، فەيزۇل قەدىر، 5 : 47 (6407)؛ ئەلبانىي، سىلسىلەتۇل ئەھادىسۇل دائىفە… داۋامىنى ئوقۇش
جۈمە نامىزىنى ئۆتىمىسە بولامدۇ؟
سۇئال: جۈمە نامىزىنى ئوقۇمىسىمۇ بولامدۇ؟ ياكى قانداق ئەھۋاللاردا جۈمە نامىزىنى ئوقۇمىسىمۇ بولىدۇ؟ مەسىلەن: بىر ئوقۇتقۇچى، دەل جۈمە ۋاقتىدا دەرسكە كىرىدىغان بولۇپ قالسا جۈمەنى ئوقۇمىسىمۇ بولامدۇ؟ جاۋاب: جۈمە نامىزى بىلەن مۇناسىۋەتلىك ئايەتتە ئاللاھ تائالا مۇنداق دەيدۇ: «ئى مۇئمىنلار! جۈمە كۈنى ناماز ئۈچۈن ئەزان ئېيتىلغاندا، ئاللاھنىڭ زىكرىگە يۈگۈرۈڭلار. ئېلىم – سېتىمنى قويۇپ تۇرۇڭلار. بۇ سىلەر ئۈچۈن ياخشىدۇر،… داۋامىنى ئوقۇش
دۇئا ۋە تەقدىر
سۇئال: «بىزگە بۇ دۇنيادا ۋە ئاخىرەتتە ياخشىلىق يازغىن …»-(ئەئراف، 7 / 156) دەپ تەرجىمە قىلىنغان بىر ئايەت بار. مەن بۇ ئايەتتىكى «يازغىن» ئىپادىسىنى چۈشىنەلمەيمەن. ئاللاھنىڭ ئىلمى ۋە تەقدىر چۈشەنچىسىگە ئاساسلانغاندا، ئاخىرەت تېخى كەلمىگەن تۇرسا، بىز دۇنيادا ئۆلۈم كەلگىچە ھەر زامان ياخشى ياكى يامان بولۇپ تۇرىدىغان تۇرساق، قانداقمۇ ئاللاھقا «بىزگە ئاخىرەتتە ياخشىلىق ياز» دېيەلەيمىز؟ بىز تېخى… داۋامىنى ئوقۇش
بۈگۈن جىھادنى قانداق قىلىمىز؟
ئەگەر جىھاد ئاللاھ يولىدا ئۇرۇش قىلىش دېگەنلىك بولسا، ھازىر بۇنى قانداق ئورۇنداش كېرەك؟ جىھاد- كۈچ سەرپ قىلماق، تىرىشماق، بىر ئىشنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش ئۈچۈن پۈتۈن ئىمكانىيىتىنى ئىشقا سالماق دېگەن مەنىلەردىكى «جەھد، جۇھد» سۆز تومۇرىدىن تۈرلەنگەن ئۇقۇمدۇر. ھاياتنىڭ غايىسى بولغان ئاللاھقا ئىبادەت قىلىش، ئاللاھ ۋە رەسۇلى قويغان پرىنسىپلارنى ھەر بىر شەخس ۋە جەمئىيەتكە تەتبىقلاش، ئىسلامنى ئىنسانلارغا يەتكۈزۈش،… داۋامىنى ئوقۇش
